ARHIVA BROJEVA

Intermex ONLINE servis

Servis za pristup i primenu svih propisa, zakona i ostalih stručnih sadržaja, sadrži ogromnu i kompleksnu bazu podataka, prečišćene tekstove svih važećih zakona koji se primenjuju u Srbiji, najveću arhivu zakona, uključujući i zakone koji su prestali da važe (u poslednjih 100 godina), zakone na engleskom jeziku (u zvaničnom prevodu), stranu sudsku praksu zvanično objavljenu u Srbiji, i sve zvanične obrasce, iz svih glasila, na godišnjem nivou, bez potrebe ažuriranja od strane korisnika.

Da li imate instaliran Acrobat Reader?

Da bi ste uspešno čitali sve tekstove iz našeg časopisa, neophodno je da na Vašem računaru imate instaliran program Adobe Acrobat Reader koga možete besplatno preuzeti.

Saradnici - autori tekstova Pravnog Informatora:

|Prof. dr Slobodan Perović|; Prof. dr Gordana Stanković; Prof. dr Miodrag Orlić; dr Dragiša Slijepčević, sudija Vrhovnog kasacionog suda; dr Bosa Nenadić;  Prof. dr Stanko Bejatović, Pravni fakultet u Kragujevcu; Vida Petrović-Škero, sudija Vrhovnog kasacionog suda u penziji; Novica Peković, sudija Vrhovnog kasacionog suda, v.f. predsednika Apelacionog suda u Novom Sadu; Snežana Andrejević, sudija Vrhovnog kasacionog suda; Stojan Jokić, sudija Vrhovnog kasacionog suda u penziji; Ljubodrag Pljakić, sudija Vrhovnog kasacionog suda, u penziji;  Prof. dr Dragana Kolarić, sudija Ustavnog suda; mr Milan Marković, sudija Ustavnog suda; Prof. dr Zoran Tomić, Pravni fakultet u Beogradu; Prof. dr Olivera Vučić; Prof. dr Vladimir Vodinelić, Pravni fakultet univerziteta Union u Beogradu; Prof. dr Predrag Jovanović; Prof. dr Branko Lubarda; Prof. dr Zdravko Petrović, univrzitet SFU, Beč; Predrag Trifunović, sudija Vrhovnog kasacionog suda; Ljubica Milutinović, sudija Vrhovnog kasacionog suda; dr Dragan Obradović, sudija Višeg suda u Valjevu; dr Goran Matić, direktor Kancelarije Saveta za nacionalnu bezbednost; Prof. dr Nebojša Šarkić, Pravni fakultet uninerziteta Union u Beogradu; Radovan Bezbradica, sekretar Ustavnog suda; mr Sretko Janković, sudija Apelacionog suda u Beogradu; Borivoje Živković, sudija Apelacionog suda u Beogradu u penziji; dr Tomica Delibašić, savetnik u Višem prekršajnom sudu; Sunčica Savić, sudija Prekršajnog suda u Beogradu; Gordana Ajnšpiler, sudija Vrhovnog kasacionog suda; Prof. dr Predrag Kapor; Prof. dr Željko Nikač; Prof. dr Ranko Sokolović; Vera Kusovac; dr Vladimir Kozar; Jovanka Savinšek, advokat iz Beograda; Zoran Tanasković, advokat iz Beograda; mr Rada Bosanac, advokat iz Beograda; Milojica Cvijović, advokat iz Beograda; Prof. dr Draško Bosanac.

VLADAVINA PRAVA KAO PREDUSLOV ZA ČLANSTVO CRNE GORE U EU

Doc. dr Bojana Lakićević – Đuranović,
Pravni fakultet Univerziteta Crne Gore 

Vladavina prava je jedan moralni, ali i politički princip čija se sadržina mijenja zavisno od političkih stavova, nacionalnih granica pa i vremenskih razdoblja.1 To se najbolje vidi u matičnoj državi ovog pojma, Velikoj Britaniji koja je iznjedrila čak tri značenja pojma vladavina prava. Svakako da postoji jedan minimum sadržine koji prevazilazi istorijske, političke, vremenske i druge razlike, a to je da se vladavina prava odnosi na sadržinu odnosa između građanina i njegove vlade, odnosno političke vlasti u državi.2 Vladavina prava daje odgovor na to šta vlada može, smije i kako činiti, pa je očigledan i cilj vladavine prava, a to je zaštita pojedinca od nosilaca državne vlasti.

Iako se tvorcem načela vladavine prava smatra britanski konstitucionalista Albert Dajsi (Albert V Dicey), korijeni učenja o potrebi vladavine zakona a ne ljudi sežu do antičkih vremena. Bez osvrta na same začetke ovakve ideje ne može se analizirati vladavina prava, a ni pravna država, a najveće doprinose stvaranju učenja o potrebi vladavine prava su svakako dali Platon, Aristotel i Ciceron. Pitanjem izbora između vladavine ljudi (empire of men) i vladavine zakona (empire of laws) su se temeljno bavili i Platon i Aristotel. Dok Platon u svojim dijalozima Država, Državnik i Zakoni, daje prednost vladavini ljudi, Aristotel se opredijelio za vladavinu zakona ističući da: "Zahtijevati da vlada zakon znači zahtijevati da vlada Bog i zakoni, a zahtijevati da vlada čovjek znači dopustiti i životinji da vlada, jer požuda je nešto životinjsko a strast kvari i najbolje ljude kada su na vlasti."

Vladavina prava je jedan od ključnih pokretačkih elemenata evropske integracije od samih početaka, iako prvi evropski osnivački ugovori nijesu eksplicitno navodili izraz pravna država ili vladavina prava. Hronološki pregled konstituisanja ovog načela unutar pravnog poretka EU izgleda ovako: Amsterdamski ugovor, koji je 1997. godine potpisalo 15 država članica EU, a koji je stupio na snagu 1999. godine, prvi put navodi pojam pravne države kao načelo koje prožima Evropske zajednice. U članu 6 (1) Ugovora o EU (verzija iz Amsterdama) se navodi: "Unija se zasniva na načelima slobode, demokratije, poštovanja ljudskih prava i osnovnih sloboda i na vladavini prava, načelima koja su zajednička svim državama članicama. "Lisabonski ugovor ima jedan specifičan i dvojak pristup načelu pravne države. S jedne strane, u članu 2. UEU (verzija iz Lisabona) načelo pravne države se određuje kao vrijednost na kojoj je utemeljena EU zajedno sa ostalim vrijednostima poput ljudskog dostojanstva, slobode, demokratije, jednakosti i poštovanja ljudskih prava. S druge strane, u istom članu se navodi da su odlike društava država članica pluralizam, nediskriminacija, tolerancija, pravda, solidarnost i jednakost između žena i muškaraca. O specifičnom sistemu ljudskih prava u Evropskoj uniji može se govoriti tek od donošenja Povelje o fundamentalnim pravima koja je obavezujuću snagu stekla 1. decembra 2009. godine, stupanjem na snagu Lisabonskog ugovora.3