ARHIVA BROJEVA

DEMOGRAFIJA I PENZIJE*

Dr Jovan Ćirić,
sudija Ustavnog suda Republike Srbije

U ovom članku autor govori o Bizmarkovom modelu finansiranja penzija. U tom modelu, oni koji su trenutno zaposleni, finansiraju trenutne penzionere. To je sistem međugeneracijske solidarnosti. Postoji takođe i sistem koji je uveo britanski lord Beveridž 1942. To je sistem klasične osiguravajuće kompanije. Osoba koja uplaćuje doprinose u tom sistemu, štedi novac za svoju budućnost, za svoju buduću penziju. Bizmarkov model garantuje kontinuitet, ali postoji demografski problem. Bizmarkov sistem može biti efikasan ako 4 zaposlena finansiraju jednog penzionera. Dakle, ako se smanji broj mladih ljudi, a poveća broj starih ljudi, javljaju se problemi i sistem može doći u kolaps. Najveći problem Bizmarkovog sistema, kakav je i srpski sistem, jeste odnos između mlade i stare generacije. Danas u srpskom društvu postoji veliki problem jer ne postoji dovoljan broj mladih ljudi koji plaćaju doprinose za penzionere. Postoje tri mogućnosti koje bi mogle razrešiti generalan problem demografije i penzija. Jedna mogućnost je smanjenje penzija, a druga da se povećaju doprinosi za penzije. Treća mogućnost je uvođenje privatnih penzionih fondova. S druge strane, privatni fondovi po modelu lorda Beveridža, mogu se suočiti sa raznim tržišnim izazovima. Poseban problem u tom smislu je taj da u Srbiji malo ljudi zna kako funkcionišu ti privatni fondovi. Autor u ovom članku govori o svim tim društvenim, pravnim, ekonomskim i demografskim problemima.

Pravne izreke

PropisiZakoni Republike SrbijePropisi onlineSudska praksaCarinska tarifa